[ Pobierz całość w formacie PDF ]
jemniczonych w jej arkana profanów (Prokop, 2008: 233).
34
ROZDZIAA I
antropolodzy zapożyczyli metody badania i opisu strukturalnego
(Propp, Lévi-Strauss, Bremond, Greimas& ), poÅ›wiÄ™cajÄ…c uwagÄ™
mitom i baśniom ludowym.
Do najbardziej znanych zastosowań wspomnianej metodolo-
gii należy teoria bajki ludowej (bajki folklorystycznej, baśni), za-
prezentowana przez Vladimira Proppa w 1928 roku, w książce
Morfologia bajki5. Propp wskazuje na istnienie wspólnej wszyst-
kim baśniom struktury, opisuje jej model morfologiczny i skła-
dniowy, aktualizowany w konkretnych bajkach ludowych. Tworzy
w pewnym sensie pierwszÄ… gramatykÄ™ tekstu narracyjnego
(do której nawiąże semiotyka narracyjna Greimasa czy Bremon-
da), opartą na dwóch pojęciach operacyjnych: funkcjach (jed-
nostkach narracji, struktury głębokiej) i działaniach (zapisanych
w warstwie powierzchniowej tekstu).
1.2.4. Mając na uwadze kształtowanie się teorii dyskursu, ko-
niecznie należy też przypomnieć miejsce strukturalizmu w antro
pologii.
Teksty były przedmiotem zainteresowania antropologów ja-
ko kulturowe artefakty. Już na początku XX wieku znany antro-
polog społeczny polskiego pochodzenia, Bronisław Malinowski
(1884 1942) tworzy teorię funkcjonalistyczną, widząc w języku
przejaw ludzkiego działania (1923). Na podstawie własnych roz-
ległych badań empirycznych obserwuje ekwiwalencję zachowań
niewerbalnych względem mowy w konkretnych sytuacjach. Do
form działania zalicza mowę, która zyskuje interpretację wyłącz-
nie w kontekście określonych ludzkich praktyk. Tak jak pózniej
analiza dyskursu przyporzÄ…dkuje denotacje dyskursowi, tak Mali-
nowski wiąże znaczenie słów z sytuacją i aktualnym doświadcze-
niem użytkownika.
Antropologia, zwłaszcza europejska, była pod silnym wpływem
strukturalizmu, który zrywając z substancjalistycznym sposo-
5
Książka została wydana w języku angielskim w 1958 roku, tym samym, w któ-
rym Lévi-Strauss opublikowaÅ‚ swojÄ… AntropologiÄ™ strukturalnÄ….
yRóDAA I INSPIRACJE FRANCUSKIEJ TEORII...
35
[ Pobierz całość w formacie PDF ]