[ Pobierz całość w formacie PDF ]

katurowanego dosyć szczęśliwie, ale sucho i niewprawnie.
Herma winszowała, skromny autor ze spuszczonymi oczyma przyjmował
pochwały i z większym zapałem brał się do drugiego. Nieczujski już rysunek
swój wykańczał powolniej, nie postrzeżony. Złożył książeczkę i chciał ją
schować do kieszeni, gdy Lola pod stołem wyciągnęła po nią rękę. Nieczujski
się zawahał trochę.
 Jestem bardzo nędznym amatorem  szepnął podając swój albumik  nie
ma tu co patrzeć.
Obie z Hermą ciekawie przechyliły się nad szkicem.
Na całej stronicy zrobiony był dosadnie, wprawną ręką wizerunek nie ska-
rykaturowany, ale prawie upiękniony i niezmiernie podobny hrabiego Roma-
na, którego charakter, sztywność, krochmal, dystyngowana maniera po-
chwycone były z niezmierną trafnością. Nie będąc karykaturą, portret jednak
zdawał się złośliwym, bo uwydatniał wszystkie słabości i wady pierwowzoru.
Ze szczególną miłością odrobiona była śpilka w chustce i nieposzlakowany
krój sukni. Herma zdziwiona o mało nie krzyknęła. Lola uśmiechnęła się i
posmutniała nagle, wpatrując się w wizerunek tej lalki. W tym portrecie był
cały człowiek, można go było w jakim magazynie mód za szkłem na wzór wy-
stawić. Wdzięczne rysy nic nie mówiące oddane były z dziwną prawdą i bez-
stronnością, ołówkiem nie kierowała namiętność, a jednak smutne to było...
Mimowolnie ciekawe rączki pań z cicha poczęły przewracać kartki już pra-
wie szkicami zapełnionego albumiku. Były to jakby podróżne notaty z datami
i oznaczeniem miejsc. Widoki chat, cerkiewek, kościółków, dworów, strojów
włościan, typowe twarze, figury fantastyczne  ani na talencie, ani na wpra-
wie nie zbywało Nieczujskiemu, choć obojga dotąd nikt się nie domyślał.
Hrabia Roman tymczasem szkicował pracowicie Ildefonsa, który mu się
udał lepiej. Był on gotów, gdy właśnie albumik przeglądać skończono i Nie-
czujski po niego rękę wyciągnął, ale Herma go zatrzymała; zaczęto chwalić
bardzo Ildefonsa, lecz razem śmiać się z niego. W istocie był on zabity tym
rysunkiem, który i podobny był, i wielce śmieszny.
 Cóż pan powiesz na to  wtrąciła Herma  że ja tymczasem w czasie gdyś
pan tych sąsiadów egzekwował171, c'est le mot172, zrobiłam pańską nie kary-
katurę, ale skromny portret.
 Pani? mój?  niespokojnie się rumieniąc zawołał hrabia Roman, któremu
nigdy na myśl nie przyszło, że i on mógł zostać karykaturą.
 Nie chwaląc się jednak  dodała Herma  byłam dla pana nieskończenie
litościwszą niż hrabia dla tych panów.
To mówiąc ukazała mu album. Roman, który miał pewne sztuki pojęcie,
zdumiał się nadzwyczajnie i zamilkł. Z daleka patrzał na swój wizerunek i nie
wiedział sam, czy się gniewać, czy dziękować.
Nie przyszło mu na myśl posądzać on Nieczujskiego, bo tak był zatopiony
w swych karykaturach, że go rysującym nie dostrzegł.
171
e g z e k w o w a ć (łac.) - wykonywać wyrok skazujący na karę śmierci;
tu w znaczeniu przenośnym
172
c' e s t l e m o t (fr.) - to jest właściwe słowo
87
 Nieprawda, że schwyciłam trochę podobieństwo?  spytała złośliwie
Herma.
 Ja o tym sądzić nie mogę  odparł nieukontentowany widocznie Roman 
lecz muszę przyznać, iż rysunek bardzo ładny.
Herma schowała albumik pod stół, lecz przy oddawaniu go Nieczujskiemu
nie uniknęła wejrzenia Romana, który widząc go przechodzącym do kieszeni
młodego jegomości, spochmurniał jeszcze bardziej, ołówek rzucił i siadł w
krześle nadęty.
 Nie wiedziałem, że pan jesteś artystą  szepnął niechętnie do Adolfa.
 Ja wcale nim nie jestem  odpowiedział Nieczujski  nie mam do tego
pretensji.
Portret ten schowany do kieszeni w niezmiernie zły humor wprawił hrabie-
go. Czuł, że wobec niego karykatury pełzły i że on był zapłatą za złośliwość, z
jaką swych rywalów odwzorował.
 Ten jegomość za wiele sobie pozwala  pomyślał  lecz cierpliwości,
wiecznie tu przecież siedzieć nie będzie.
Tak spłynął długi wieczór, nieznośny dla Loli szczególniej, oglądającej się
na zegar ciągle, aby godzinę pożegnania przyspieszyć.
Hrabia Roman, który czul się w obowiązku dosiedzieć do ostatnich krań-
ców czasu, jaki przyzwoitość oznaczała, nie opuścił salonu aż o jedenastej,
namyśliwszy się, że na wsi mogła to być godzina spoczynku. Wątpliwość [ Pobierz całość w formacie PDF ]