[ Pobierz całość w formacie PDF ]

˙ţ Zmiana ście\
ki kariery
Jeśli nie będziesz sam kształtował swojej przyszłości,
zrobi to za ciebie ktoś inny.
(Peter Drucker)
Jeszcze nie tak dawno uwa\
ano, \
e osoby, które chętnie zmieniają pracę są
nieprzystosowane, niezdyscyplinowane oraz wiecznie na wszystko narzekające.
Tacy pracownicy nie byli dobrze postrzegani przez przyszłych pracodawców i mieli
problem ze znalezieniem stałego zatrudnienia. Obecnie, częste zmiany miejsc pracy,
a nawet zawodu, stają się coraz bardziej powszechne, zaś model jedna praca przez
całe \
ycie odchodzi ju\
do lamusa. Nieustanne przemiany, w tym globalizacja, jakie
mają miejsce we współczesnym świecie powodują konieczność ciągłego
dostosowywania się do wymogów rynku pracy, jeśli chce się na nim pozostać.
Otwartość na nowe trendy, chęć zmiany zawodu lub gruntowna przebudowa ście\
ki
kariery świadczą dzisiaj o elastycznym stosunku do tych zmian
i umiejętności dobrego zarządzania swoją karierą. Czasami do głosu dochodzą
prawdziwe pasje i zainteresowania, które przez całe lata pozostawały w uśpieniu.
Wgląd w siebie, bilans dotychczasowej kariery zawodowej, dotarcie do swoich
prawdziwych zainteresowań i preferencji, szczere dokonanie samooceny
umiejętności i zdolności mogą być pomocne w wytyczaniu nowej ście\
ki kariery
i znalezieniu pracy odpowiadającej naszym aspiracjom. Zmiana pracy czy zawodu
jest jedną z najtrudniejszych decyzji w \
yciu człowieka, wią\
e się z sytuacją
przełomową i stresem. Praca i zawód dla ka\
dego człowieka mogą być z
ródłem
kryzysĂłw \
yciowych, gdy\
stanowią nie tylko z
ródło dochodów, ale te\
organizują
czas, wpływają na poczucie to\
samości, role i kontakty społeczne, a tym samym na
jakość \
ycia.
Przyczyny dla których zmieniamy zawód i pracę mogą być bardzo ró\
ne,
a brak satysfakcji z dotychczas wykonywanego zawodu jest jedną z najwa\
niejszych.
Często, za naszymi pierwszymi wyborami zawodowymi stoją inni ludzie, np.: rodzice
lub koledzy, którzy doradzają nam, jaki zawód jest intratny oraz jaki kierunek
kształcenia w związku z tym powinniśmy wybrać. Takie błędne wybory zawodowe
prowadzące do zaspokojenia wymagań i aspiracji właśnie tych wa\
nych dla nas
osób, mają niewiele wspólnego z naszymi realistycznymi potrzebami, wyznawanymi
wartościami i marzeniami. Po podjęciu konkretnej pracy przepaść pomiędzy
oczekiwaniami a stanem faktycznym szybko staje się widoczna. Równie\
całkiem
przypadkowy wybĂłr zawodu i praca wykonywana z braku innych mo\
liwości
prowadzi do niezadowolenia. Praca pod przymusem, nastawiona jedynie na strategię
przetrwania lub osiągnięcie materialnego sukcesu za wszelką cenę wywołuje wiele
negatywnych emocji, jak frustracja czy lęk, których nie nale\
y bagatelizować.
Obecnie wiele mówi się o roli satysfakcji z pracy w ujęciu całego \
ycia człowieka,
natomiast psychologowie pracy zwracają uwagę na coraz częściej występujące
choroby związane z warunkami pracy. Koszty wykonywania pracy niezgodnej
z naszą osobowością i predyspozycjami związane są z nara\
eniem na silny stres,
który przyczyniać się mo\
e z kolei do rozwoju wielu zaburzeń i chorób, w tym przede
wszystkim chorób układu krą\
enia oraz przemiany materii (choroby wieńcowej serca,
nadciśnienia tętniczego, cukrzycy). Niezadowolenie z pracy prowadzi do absencji
pracowników, mniejszej efektywności i jakości wykonywanej pracy a nawet,
w skrajnych przypadkach, do zachowań antyspołecznych, takich jak kradzie\
e czy
bójki. Rośnie równie\
śmiertelność i wypadkowość w pracy. Jak widać koszty
niedopasowania pracownika do pracy są bardzo wysokie, zarówno dla pracownika
jak i dla pracodawcy.
Do odejścia z dotychczasowej pracy i poszukiwania nowej, często te\
skłania
niewłaściwe postępowanie pracodawcy, konflikty w miejscu pracy, brak
rĂł\
norodności, zbyt wiele lub zbyt mało wymagań, zbyt męczące obowiązki, brak
czasu na wypoczynek, monotonia, znudzenie. Niektóre zmiany mogą być
zaplanowane, inne są nieprzewidywalne, wią\
ą się na przykład z chorobą,
rozwodem, śmiercią współmał\
onka, czy likwidacją miejsca pracy. Bardzo częstym
powodem zmiany pracy są czynniki finansowe. Zmieniamy pracę bo wzrastają nasze
standardy \
ycia i co za tym idzie potrzeby materialne, więc szukamy takiego
środowiska, w którym będziemy mogli je zaspokoić. Stąd większa w ostatnich latach
mobilność pracowników na rynku pracy oraz masowe wyjazdy za granicę ró\
nych
grup zawodowych. W przypadku stanowisk kierowniczych zmiana pracy rzadko
dotyczy niezadowolenia z wynagrodzenia, a bardzo często jest związana
z odczuwanym brakiem satysfakcji zawodowej oraz innymi czynnikami, takimi jak
problemy rodzinne i zdrowotne.
Niezale\
nie od tego czy decyzja o zmianie pracy jest dobrowolna czy te\

wymuszona, zmiany miejsca pracy lub podjęcie zupełnie nowego zawodu mają
często miejsce w czasie tzw. kryzysu wieku średniego, który przypada mniej więcej
na lata czterdzieste. Na tym etapie \
ycia człowiek robi bilans tego co udało mu się do
tej pory osiągnąć, dokonuje samooceny swoich zdolności i relacji z otoczeniem,
zastanawia się nad upływem czasu, doświadcza wielu intensywnych emocji i jest
najbardziej podatny na zmiany. Często pojawia się stagnacja i znudzenie
dotychczasową pracą oraz poczucie braku interesujących wyzwań. Decyzje
zawodowe podejmowane w tym okresie są bardziej dojrzałe, ni\
we wcześniejszych
okresach \
ycia, opierają się na bogatym doświadczeniu i wiedzy, które mo\
na
wykorzystać w nowy sposób. Zmiana pracy w tym okresie mo\
e przyczynić się do
rozkwitu kariery zawodowej i osiągnięciu szczytu swoich mo\
liwości zawodowych.
Warto pamiętać, aby decyzje o planowaniu kolejnych kroków w karierze i wszelkie
zmiany z tym związane opierać na mocnych stronach naszej osobowości i umiejętnie
wykorzystywać swoje atuty. Na rozwój zawodowy mo\
na patrzeć z wielu perspektyw.
Nie musi to być wcale \
mudne wspinanie się po szczeblach drabiny awansów.
Ludzie są coraz bardziej świadomi tego, \
e w \
yciu czeka ich co najmniej jedna
zmiana zawodu i zdobywanie nowych kwalifikacji. Aby wybory te były jak
najtrafniejsze, wa\
na jest świadomość własnych potrzeb, nieustanne aktualizowanie
kompetencji oraz inwestowanie w nową wiedzę, niekoniecznie związaną
z wykonywanym obecnie zawodem. Sukcesem powinna być dla nas taka zmiana,
która prowadzi do wykonywania pracy, która zaspokaja potrzebę samorealizacji, daje
nam satysfakcję i poczucie szczęścia.
Opracowała:
Małgorzata Sinior
Bibliografia:
1. Bańka A.  Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy.
Psychologiczne metody i strategie pomocy bezrobotnym. , Poznań 1995
2. Herr E. L., Cramer S. H.  Planowanie kariery zawodowej. Część III .
[w] Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy zawodowego  zeszyt 30,
Warszawa 2005
3. Z
ciborek Z.  Dylematy rozwoju zawodowego , Wydawnictwo PTM,
Warszawa 2009 [ Pobierz całość w formacie PDF ]